FORUM Ανάπτυξης 2011 – 19 Νοεμβρίου 2011 – Πάτρα, Ξενοδοχείο ΑΣΤΗΡ
Ημερίδα της Οικολογικής Δυτικής Ελλάδας
Ανταλλακτική – κοινωνική οικονομία: αλληλεγγύη και τοπικότητα
Η εισήγηση του Κώστα Παπακωνσταντίνου
H ανάγκη της στροφής στην κοινωνική οικονομία και την τοπικότητα
Η κοινωνική οικονομία - προσεγγιστικός ορισμός
Η Οικονομία ως όρος είναι καθημερινά στο στόμα όλων. Αν και ως όρος είναι ευρύτατος όλοι συμφωνούν ότι αφορά κυρίως τις δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ικανοποίηση των κάθε είδους πραγματικών ή φαντασιακών αναγκών μέσα από διαδικασίες ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών με την μεσολάβηση νομίσματος και με κινητήρια δύναμη το όφελος κάθε συναλλασσομένου. Συνήθως χωρίζουμε την οικονομία μιας κοινωνίας σε ιδιωτικό – εμπορευματικό και δημόσιο τομέα.Υπάρχει όμως –και υπήρχε πάντα- ένας ακόμη τομέας η σημασία του οποίου υπογραμμίζεται τόσο περισσότερο όσο εντείνεται η κρίση των δύο που προαναφέραμε: μιλάμε για τον τρίτο τομέα, την κοινωνική οικονομία.
Θα επιχειρήσουμε έναν προσεγγιστικό ορισμό, παρότι τα όρια των τριών τομέων δεν είναι απόλυτα και υπάρχουν πεδία συμπτώσεων και τομών.
Οι μορφές της Κ.Ο.
Αν ο πρώτος τομέας χαρακτηρίζεται κυρίως από την επιδίωξη κέρδους σε ανταγωνιστικό πλαίσιο, ο δεύτερος (δημόσιος τομέας) αφορά τα φυσικά λεγόμενα μονοπώλια και υπηρεσίες που από την φύση τους έχουν συλλογικό χαρακτήρα (πχ η άμυνα) ή άλλες που αποτελεί επιλογή μιας κοινωνίας να έχουν συλλογικό χαρακτήρα και χρηματοδοτούνται μέσω της φορολογίας, μέσω δηλαδή της δύναμης επιβολής του κράτους.Ο τρίτος τομέας, που ήδη αποκαλέσαμε «κοινωνική οικονομία» έχει κύριο χαρακτηριστικό του την εθελοντική, με επιδίωξη οφέλους αλλά όχι κέρδους, συμμετοχή των συναλλασσομένων. Βασικά του χαρακτηριστικά ακόμη είναι η αλληλεγγύη, η δημοκρατική εκτίμηση των αξιών των ανταλλασσομένων αγαθών, η ισοτιμία.
Στην πιο αυθεντική της μορφή αποσκοπεί όχι στην κάλυψη κάθε ανάγκης αλλά των βασικών αναγκών επομένως δεν είναι συμβατή με λογικές υπερκατανάλωσης και είναι ιδιαίτερα συμβατή με ήπια και αειφορικά μεγέθη, βρίσκεται σε μεγάλη εγγύτητα δηλαδή με τις βασικές οικολογικές αξίες (σεβασμός των αντοχών της φύσης και των φυσικών πόρων, μικρό τοπικό επίπεδο, αποφυγή μεγάλων μεταφορών, βιοποικιλότητα περιλαμβανομένης αυτής των καλλιεργημένων ειδών).
Επομένως η συμμετοχή σ΄αυτή προωθεί ένα σύστημα αξιών μη εγωιστικό, όπως είναι το σύστημα του καπιταλισμού – καζίνο, αλλά συλλογικό, ταπεινόφρον και συνεργατικό.
Βέβαια στην κοινωνική οικονομία εντάσσονται και παραδοσιακά γνωστές μορφές (ιστορικά εξελιγμένες) συλλογικής οικονομικής δραστηριότητας όπως οι κάθε είδους συνεταιρισμοί, παραγωγικοί, προμηθευτικοί, καταναλωτικοί, σωματεία, αλληλοβοηθητικά ταμεία, ιδρύματα και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις με μορφή αστικής μη κερδδοσκοπικής εταιρίας. Οι μορφές της ανταλλακτικής οικονομίας (Δίκτυα ανταλλαγής, τοπικά εναλλακτικά νομίσματα, τράπεζες χρόνου) εντάσσονται στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας. Δεν εντάσσονται στη σφαίρα του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά ούτε και ανήκουν στον παραδοσιακό ιδιωτικό (κερδοσκοπικό) τομέα της οικονομίας. Βασικός τους στόχος δεν είναι τόσο η απόκτηση κέρδους και το μοίρασμά του στους μετόχους της επιχείρησης, αλλά κυρίως η παροχή υπηρεσιών στα μέλη τους, στα μέλη της κοινότητας.
Τα μέλη τους εμπλέκονται ενεργά στον τρόπο παροχής υπηρεσιών και επικρατεί αυτονομία στη διαχείριση, δημοκρατικές και συμμετοχικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Πέραν της βασικής ομοιότητας της μη επιδίωξης ατομικού κέρδους, έχουν μεταξύ τους αρκετές διαφορές με βασική την εξής: Συνεταιρισμοί, ενώσεις, Ταμεία αποσκοπούν στο συλλογικό όφελος των μελών τους ενώ οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες στο ευρύτερο όφελος (κάτι, φυσικά, που πάντα είναι υπό κρίση και απόδειξη).
Υπάρχουν ακόμη, από δεκαετίες, κοινωνικές επιχειρήσεις μη εθελοντικές (ιδρυμένες με βοήθεια του κράτους ή της αυτοδιοίκησης) για εξυπηρέτηση κοινωνικών σκοπών (πχ αγώνα κατά των τοξικών ουσιών, στήριξη σε ομάδες του πληθυσμού με προβλήματα) Αυτές βρίσκονται σε συνεργασία κια συχνά υπό την εποπτεία των Υπουργείων Υγείας και πρόνοιας ή και Απασχόλησης (για τον πρόσφατο νόμο 4019 του Σεπτεμβρίου 2011 θα αναφερθούμε ειδικότερα) και καλύπτουν κατά παραχώρηση από το κράτος κοινωνικές ανάγκες. Πρόκειται για την «θεσμοθετημένη» κοινωνική οικονομία, οι φορείς της οποίας, στους οποίους προαναφερθήκαμε, δραστηριοποιούνται υπό καταστατικά διάφορων μορφών. Η άλλη μορφή της κοινωνικής οικονομίας είναι η μη θεσμοθετημένη ή πιο αναλυτικά η εναλλακτική και αλληλέγγυα κοινωνική οικονομία.Εμφανίζεται (ή μάλλον επανεμφανίζεται οργανωμένα και με επίκεντρο τις πόλεις) στην δεκαετία του 1980 σε διαφορετικές χώρες όπως η Ιαπωνία, ο Καναδάς, χώρες της Λατινικής Αμερικής και στην Ελλάδα.
Θεμελιώδη χαρακτηριστικά
Θεμέλιά της είναι η ισοτιμία των μελών, η διευκόλυνση της επικοινωνίας όλων, το ισοδίκαιο (fair) εμπόριο, η επινόηση συναλλακτικών μεθόδων χωρίς μεσολάβηση χρήματος, η επικέντρωση στις βασικές ανάγκες, όχι σε πολυτελή πχ αγαθά, η τοπική δικτύωση, η συνειδητή επιδίωξη κοινωνικής ένταξης προσώπων με δυσχέρειες, όπως άνεργοι, νέοι που δεν έχουν μπει στην αγορά εργασίας μέσω των εναλλακτικών μη εγχρήματων οικονομικών δραστηριοτήτων.
Οργανωτικά είναι χαλαρότερες οι μορφές, δίκτυα κατά προτίμηση, με γραπτούς βέβαια κανόνες. Ανταλλακτικά δίκτυα σε χώρες όπως η Γαλλία φέρνουν σε επαφή τοπικούς παραγωγούς και καταναλωτές με βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη και στόχο την καλύτερη ποιότητα (πχ βιολογικά αγρο-κτηνοτροφικά προϊόντα) για τον καταναλωτή και την απόλαυση καλύτερου και σίγουρου λόγω σταθερής πελατείας και αποκλεισμού μεσαζόντων εισοδήματος (παρά την φθηνότερη τιμή) για τον παραγωγό. Ο κύκλος των συμμετεχόντων στα δίκτυα (κατά το παράδειγμα των ΑΜΑΡ της Γαλλίας) διευρύνεται όπου έχει καταστεί δυνατό να λειτουργήσουν τοπικά εναλλακτικά νομίσματα, στα πλαίσια Συστημάτων Τοπικής Ανταλλαγής.
Η επιτυχία των τοπικών συστημάτων ανταλλαγής οδήγησε (περίπτωση Γαλλίας) στην μερική θεσμοθέτηση : προϊόντα ενταγμένα σε πλαίσιο ηθικού – ισοδίκαιου εμπορίου διακινούνται μέσω συνεταιρισμών ή και από το κοινό σύστημα διανομής των υπεραγορών., η αλληλέγγυα χρηματοδότηση και αποταμίευση γίνεται μέσω εναλλακτικών –αλληλέγγυων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων). Διατηρούνται όμως και πλήρως άτυπες δομές ανταλλαγής όπως τα συστήματα τοπικών ανταλλαγών (LETS στην Αγγλία ή SEL στη Γαλλία).
Αφετηρίες – ανάγκες που δημιούργησαν την Κοινωνική Οικονομία.Δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι πρώτο αίτιο είναι η πίεση του αποκλεισμού από την απόλαυση στοιχειωδών αγαθών όπως τρόφιμα, ρούχα, βασικές καθημερινές υπηρεσίες, που προκύπτει όλο και αυξανόμενη για όλο και περισσότερους, ως αποτέλεσμα της δυναμικής του καπιταλισμού – καζίνου, που περιθωριοποιεί εργασιακά όλο και μεγαλύτερα ποσοστά πληθυσμού χωρίς να θίγεται (βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον) η ευρωστία των δεικτών ΑΕΠ, χρηματιστικοί δείκτες κλπ. Σοβαρό ρόλο, πιστεύουμε, έχει παίξει και αυξανόμενη διάδοση των οικολογικών ιδεών όπως της ιδέας του «οικολογικού αποτυπώματος» της ατομικής δηλαδή επίπτωσης στους φυσικούς πόρους και στο κλίμα κάθε καταναλωτή και παραγωγού, της ιδέας του πεπερασμένου των φυσικών πόρων, της αμφισβήτησης της λατρείας της συνεχούς ποσοτικής μεγέθυνσης των οικονομικών δεικτών έναντι ιδεών που δίνουν έμφαση στην ποιότητα ζωής, της υπεύθυνης στάσης έναντι των επομένων γενεών. Είναι σύνηθες όλα αυτά να διακρίνουν τους πρωτεργάτες και οργανωτές των ανταλλακτικών δικτύων, των ηθικών τραπεζών, των τοπικών δικτύων.
Κοινωνική οικονομία και απασχόλησηΗ «μη θεσμοθετημένη» κοινωνική οικονομία, δεν παράγει θέσεις αμειβομένης απασχόλησης αν και ανταλλακτικές μορφές του τύπου «εργασία έναντι εργασίας» εμμέσως οδηγούν σε κάλυψη αναγκών των ανέργων που συμμετέχουν. Οι θεσμοθετημένες μορφές συχνά προωθούν την κάλυψη θέσεων εργασίας που προκύπτουν στο πλαίσιο των φορέων τους (συνεταιριστικές ενώσεις, Αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες) από άτομα προερχόμενα από ευπαθείς κατηγορίες.
Μία σημαντική πτυχή της κοινωνικής οικονομίας είναι η δημιουργία των λεγόμενων κοινωνικών επιχειρήσεων που έχουν ως Κύριο σκοπό μέσα από την ανάπτυξη συγκεκριμένης παραγωγικής δραστηριότητας να εντάξουν ειδικές ομάδες του πληθυσμού στο χώρο της απασχόλησης. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι υπάρχουν κοινωνικές επιχειρήσεις που απασχολούν ως εργαζόμενους — μαθητευομένους πρώην χρήστες, Πρώην φυλακισμένους κλπ, με σκοπό την ομαλή και σταδιακή ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Οι επιχειρήσεις, φορείς, Οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στην κοινωνική Οικονομία εμπλέκονται στην παροχή υπηρεσιών που σχετίζονται άμεσα με την ικανοποίηση των Κοινωνικών αναγκών των ανθρώπων (εκπαίδευση, υγεία, εξυπηρέτηση του πολίτη και ειδικότερα των ευπαθών κοινωνικών ομάδων).
Η Κοινωνική οικονομία πιθανόν να μην μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως τον ιδιωτικό κερδοσκοπικό τομέα της οικονομίας. Όμως Θα συνυπάρχει δίπλα του, Θα δημιουργεί θέσεις εργασίας, Θα συμβάλλει στην Παραγωγή υπηρεσιών και Θα εξυπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες των πολιτών και ειδικότερα των ευπαθών ομάδων της κοινωνίας μας προσφέροντας ευκαιρίες σε όλους να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία.
Το μεταπολεμικό μοντέλο κάλυψης των κοινωνικών αναγκών που στηρίχτηκε στην Κοινωνική αλληλεγγύη μέσα από τον ενεργό ρόλο του κράτους δίνει τη Θέση του σ’ένα νέο Κοινωνικό μοντέλο όπου ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών είναι ιδιαίτερα σημαντικός.Πρέπει να σημειώσουμε ότι η πίεση που ασκείται από τους πολιτικούς και οικονομικούς εκφραστές των κυρίαρχων συμφερόντων για περιορισμών των κοινωνικών δαπανών, αφήνει πεδίο στην εκ των κάτω δράση για κάλυψη του κενού, χωρίς πάντως να είναι και κάτι τέτοιο πολιτικά επιθυμητό (από μας τουλάχιστον). Παρατηρούνται επίσης φαινόμενα (και μετά την ψήφιση του νόμου 4019 στις 30 Σεπτεμβρίου του 2011 αναμένεται να αυξηθούν) συγκρότησης δομών κοινωνικής οικονομίας όχι με αφετηρία τις αρχές και ανάγκες που προαναφέραμε αλλά την εκμετάλλευση εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων για ίδιον όφελος. Τα σχήματα αυτά, συνήθως ολιγομελή και χωρίς ευρεία δικτύωση, συνήθως δεν γίνονται γνωστά και δεν αποκτούν κοινωνική απήχηση και στήριξη και περιορίζονται στην στόχευση προγραμμάτων και μόνο.
Εγχειρήματα αλληλέγγυας οικονομίας στην ΕλλάδαΔίκτυα ανταλλαγών στην ελλάδα
Στόχος αποτελεί η καθιέρωση της ανταλλαγής ως οικονομικής πρακτικής με τα οφέλη που αυτή συνεπάγεται στην πράξη για τους συναλλασσόμενους, καθώς και η δημιουργία μιας αλληλέγγυας τοπικής κοινότητας που απέναντι στην υποβάθμιση προτάσσει την ανθρώπινη πλευρά της οικονομίας, την κοινωνική συνοχή και την συλλογική πρόοδo.
__________________________________________________________________Το Δίκτυο Ανταλλαγών είναι μια εναλλακτική πρόταση κοινωνικής οικονομίας που εφαρμόζεται σε πολλά μέρη του κόσμου με επιτυχία.
Είναι μια θετική δράση που φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, δημιουργείται από τα ίδια τα μέλη του για τα μέλη του και μέσα από αυτό οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν ευκαιρίες απασχόλησης, να δώσουν αξία στα τοπικά προϊόντα τους και να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Ιδιαίτερα στην σημερινή οικονομική κρίση, η πρόταση του Δικτύου Ανταλλαγών μπορεί να βοηθήσει οικογένειες και επιχειρήσεις να επιβιώσουν με αξιοπρέπεια.
__________________________________________________________________
Στη συνέλευση της ομάδας για την αντιμετώπιση της κρίσης της Κίνησης Πολιτών «ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ» αποφασίστηκε η ίδρυση ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΧΡΟΝΟΥ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ στο Μοσχάτο με σκοπό την ανταλλαγή υπηρεσιών χωρίς την μεσολάβηση χρήματος
Σκοπός της Τράπεζας Χρόνου & Αλληλεγγύης Μοσχάτου: Η κοινωνική αλληλεγγύη μέσω της αμοιβαίας ανταλλαγής υπηρεσιών και η ενίσχυση των ασθενέστερων οικονομικά κοινωνικών ομάδων.
______________________________________________________________
Δίκτυο ανταλλαγών Χανίων
Το Δ.Α. είναι ιδέα της πρωτοβουλίας Χανίων η οποία αποτελείται από απλούς ανεξάρτητους ανθρώπους της πόλης ανεξαρτήτως ηλικιών και δρα στα κοινωνικά δρώμενα της ζωής μας.
Το Δ.Α. αποτελείται από όλους τους ανεξάρτητους ανθρώπους , άνεργους, φοιτητές, νοικοκυρές, εργαζόμενους, συνταξιούχους και πολλούς άλλους που θέλουν ένα μέρος των συναλλαγών τους να γίνεται χωρίς χρήματα.
_______________________________________________________________
Μία εναλλακτική κοινωνική οικονομία εφαρμόζεται στην Κέρκυρα, που φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, γιατί Ανταλλαγή σημαίνει και Αλληλεγγύη. Είναι μια θετική δράση από τους ίδιους τους πολίτες, οι οποίοι παίρνουν τη ζωή τους στα χέρια τους, δημιουργούν ευκαιρίες απασχόλησης, δίνουν αξία στα τοπικά προϊόντα, βοηθούν τις οικογένειες τους και τις επιχειρήσεις τους να επιβιώσουν και να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση. Η εκτίμηση της οποιασδήποτε προσφοράς και ζήτησης στα πλαίσια των ανταλλαγών ανάμεσα στα μέλη του Δικτύου δεν γίνεται σε ευρώ, αλλά σε ΜΠΟΥΚΟΥΝΙΑ ή αλλιώς ΤΕΜ (Τοπική Εναλλακτική Μονάδα).
_______________________________________________________________
Η Εναλλακτική Μονάδα Ροδόπης (για συντομία ΕΜΡΟ) είναι ένα μέσο άμυνας της τοπικής κοινωνίας απέναντι στην επεκτατική πολιτική των πολυεθνικών, που αποσκοπεί στην αφαίμαξη της τοπικής οικονομίας. Παράλληλα αποτελεί και ένα επιθετικό μέσο αντιμετώπισης της οικονομικής ύφεσης και των οδυνηρών συνεπειών της, ιδιαίτερα για τα αδύναμα και μεσαία οικονομικά στρώματα της περιοχής μας.
Το ΕΜΡΟ επιτρέπει και προωθεί τη συναλλαγή (μεταξύ των ανθρώπων που συμφώνησαν να το χρησιμοποιούν) σε συνδυασμό ή ακόμη και χωρίς τη χρήση των παραδοσιακών νομισμάτων.
Το ΕΜΡΟ επιτρέπει και προωθεί τη συναλλαγή (μεταξύ των ανθρώπων που συμφώνησαν να το χρησιμοποιούν) σε συνδυασμό ή ακόμη και χωρίς τη χρήση των παραδοσιακών νομισμάτων.
__________________________________________________________________
Το ΚΑΕΡΕΤΙ είναι ένα δίκτυο αμοιβαίας αλληλοβοήθειας με έδρα την Ιεράπετρα Κρήτης, με σκοπό την υποστήριξη των κοινωνικά και οικονομικά ευαίσθητων ομάδων αποδίδοντας κοινωνική αλληλεγγύη στα μέλη της. Δεν έχει καμία διαφορά από αυτό που ήδη συμβαίνει και συνέβαινε παλιότερα στις τοπικές κοινωνίες. Κάποιος θέλει μια εξυπηρέτηση να τον μεταφέρουν κάπου . Κάποιος άλλος προσφέρει αγροτικά προϊόντα από το μποστάνι του στο γείτονα του. Ενός άλλου έχουν χαλάσει τα υδραυλικά στο σπίτι του και φωνάζει έναν φίλο του που ξέρει πώς να τα επισκευάσει. Η μόνη διαφορά εδώ είναι ότι δέχεσαι τη βοήθεια για να την προσφέρεις και εσύ μετά σε κάποιον άλλο ή ακόμα και στον ίδιο. Όλο αυτό το σύστημα γίνεται όμως οργανωμένα. Έτσι κάποιος μπορεί να βοηθηθεί από κάποιον που δεν τον γνωρίζει και είναι μέλος του δικτύου.
__________________________________________________________________
Στα πλαίσια δημιουργίας νέων μορφών αλληλεγγύης και με κύριο στόχο την καταπολέμηση της αποξένωσης, του ατομικισμού και της κρίσης που βιώνει η κοινωνία μας, δημιουργήσαμε την Τράπεζα Χρόνου. Η Τράπεζα Χρόνου είναι ένα δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών και γνώσεων που υποστηρίζεται από τη δική της μονάδα συναλλαγής –ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ-. Κατά αυτόν τον τρόπο το περιεχόμενο των υπηρεσιών εξισώνεται.
___________________________________________________________________
ΟΒΟΛΟΣ: Δίκτυο με έδρα την Πάτρα. Ίδρυση τον Μάιο του 2009. Όπως γράφει και στο site τους:
Ο ΟΒΟΛΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ είναι ένας οικονομικός συνεταιρισμός που οργανώνεται και διοικείται από τα μέλη του. Ο καθένας μπορεί να συμμετέχει και να ενεργεί αγοραπωλησίες στα πλαίσια αυτής της κοινότητας.
Ο ΟΒΟΛΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ είναι ένας οικονομικός συνεταιρισμός που οργανώνεται και διοικείται από τα μέλη του. Ο καθένας μπορεί να συμμετέχει και να ενεργεί αγοραπωλησίες στα πλαίσια αυτής της κοινότητας.
____________________________________________________________
Δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης Μαγνησίας
Δίκτυο με έδρα τον Βόλο. Όπως γράφουν στο site τους: Μία εναλλακτική κοινωνικήοικονομία εφαρμόζεται στη Μαγνησία που φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά γιατί Ανταλλαγή σημαίνει και Αλληλεγγύη. Είναι μια θετική δράση από τους ίδιους τους πολίτες οι οποίοι παίρνουν τη ζωή τους στα χέρια τους, δημιουργούν ευκαιρίες απασχόλησης, δίνουν αξία στα τοπικά προϊόντα, βοηθούν τις οικογένειες τους και τις επιχειρήσεις τους να επιβιώσουν και να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση. Η εκτίμηση της οποιασδήποτε προσφοράς και ζήτησης στα πλαίσια των ανταλλαγών ανάμεσα στα μέλη του Δικτύου και το μέσο συναλλαγής δεν είναι το ευρώ, αλλά η Τοπική Εναλλακτική Μονάδα (ΤΕΜ). Το Δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης έχει μελετηθεί και δοκιμαστεί με επιτυχία στο εξωτερικό. Δεν υπάρχει εκμετάλλευση από άνθρωπο σε άνθρωπο, δεν υπάρχουν τόκοι ή ανατοκισμοί και τοκογλυφία.
___________________________________________________________________
ΣΠΟΡΟΣ
Δίκτυο ανταλλαγής σπόρων, ντόπιες και παραδοσιακές ποικιλίες, βιολογικές καλλιέργειες, δημιουργική δράση και αλληλοβοήθεια, και όλα αυτά…στη Λήμνο.
____________________________________________________________________
Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών Χωρίς Χρήματα, του Πελίτι
_________________________________________________________________
http://www.lets.net.gr :Δίκτυο συναλλαγών χωρίς χρήματα με έδρα το Ηράκλειο.
_________________________________________________________________
________________________________________________________________
Λόγω τιμής : διαδικτυακός σύνδέσμος με σκοπό την άμοιβαία ανταλλαγή προιόντων και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος.
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Ο «Σκόρος» είναι το χαριστικό παζάρι του Σπόρου που μετακόμισε στο δικό του αυτόνομο χώρο. «Το παζάρι μας δεν είναι φιλανθρωπικό. Δε χρειάζεται να είστε φτωχός, άτομο με μειωμένη αγοραστική δύναμη. Η επαναχρησιμοποίηση και η μεταποίηση δεν είναι ούτε μειονέκτημα ούτε μιζέρια. Είναι αντίσταση και μάλιστα δημιουργική σ’ έναν πολιτισμό που δίνει αξία στο περιτύλιγμα αλλά χάνει την ουσία. Η πρότασή μας, μάς αφορά όλους. Έχει να κάνει με την αμφισβήτηση της κατανάλωσης, την απόρριψη του δόγματος καταναλώνω άρα υπάρχω, κατανάλωση = ευτυχία = πληρότητα.»
Συμπερασματικά:
Σήμερα τα σημαντικά στοιχεία πάνω στα οποία στηρίχτηκε το μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης (διαρκής μεγέθυνση, αφθονία συμβατικής ενέργειας) αμφισβητούνται. Οι κυβερνήσεις στα πλαίσια της μείωσης των δημοσίων δαπανών αποσύρονται από το ρόλο τους ως συλλογικού παροχέα υπηρεσιών ικανοποίησης των Κοινωνικών αναγκών, επιτρέποντας στην αγορά αλλά και στην οικογένεια να διεισδύσει σε αυτό το χώρο που ήταν κατεξοχήν κρατικός — δημόσιος στις χώρες της Ε.Ε.
Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2007 που εξελίχθηκε σε δημοσιονομική κρίση, τουλάχιστον για τη χώρα μας αλλά και για τις άλλες χώρες του Νότου, αλλά και σε οικονομική κρίση, που δραματικά κορυφώνεται στις μέρες μας, επηρεάζει σημαντικά τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα της Ευρώπης. Την ίδια στιγμή αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων, των εργαζόμενων φτωχών και γενικά των φτωχών και των κοινωνικά αποκλεισμένων. Διευρύνονται οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες. Πλήττονται ολοένα και περισσότερο κοινωνικές ομάδες που αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες ένταξης στην αγορά εργασίας και στην Κοινωνία.
Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα;
Αρκεί να αναζητήσουμε ποιοι τομείς της οικονομίας μπορούν να λειτουργήσουν ως ατμομηχανή της ανάπτυξης; Δεν είναι αρκετό. Πέρα από την ιστορικά αναγκαία στροφή της οικονομίας από τον καπιταλισμό καζίνο στην αειφορία αφενός και την κοινωνική δικαιοσύνη αφετέρου, είναι ανάγκη να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας, ανοίγοντας δρόμους για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού σήμερα.
Ανάπτυξη πιστεύουμε, χωρίς κοινωνική αλληλεγγύη δεν μπορεί να υπάρξει. Ανάπτυξη που θα αφήνει πίσω της χιλιάδες ανέργους και κοινωνικά αποκλεισμένους καθώς και βαθιές και ανεπούλωτες πληγές στο φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους, δεν μπορεί να θεωρείται πολιτικά και κοινωνικά βιώσιμη.
Στα πλαίσια αναζήτησης αυτού του νέου κοινωνικού μοντέλου μπορούμε να αναζητήσουμε το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Κοινωνική οικονομία. Μπορούμε να επενδύσουμε στο Χώρο που λέγεται κοινωνική Οικονομία προσδοκώντας στο να δημιουργήσουμε άλλου Τύπου επιχειρήσεις και ενισχύοντας την κοινωνική μας αλληλεγγύη.
Η Κοινωνική οικονομία που αρχίζει να λαμβάνει σάρκα και οστά από την αρχή της δεκαετίας του 80 όταν ολοένα και περισσότερες οργανώσεις, φορείς, συμπράξεις, ομάδες, Οργανισμοί επιχειρήσεις αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν διάφορες κοινωνικο-οικονομικές και κοινωνικοπολιτικές δράσεις παρέχει μια μερική μεν – μην έχουμε την αυταπάτη ότι μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως την εγχρήματη οικονομία- αλλά σημαντική διέξοδο αλληλεγγύης και αειφορικής συμπεριφοράς.
Παίρνοντας πρωτοβουλίες, ιδρύοντας δίκτυα, αξιοποιώντας τον νόμο 4019 για ίδρυση μη κερδοσκοπικών επιχειρήσεων στον στο χώρο της Κοινωνικής οικονομίας και συγκρότηση «συμπράξεων», προσφέρουμε ένα νέο μοντέλο κάλυψης των πραγματικών, των στοιχειωδών κοινωνικών αναγκών. Δεν μένουμε απαθείς περιμένοντας από το κράτος να φροντίσει για όλα. Δεν αφήνουμε τα Πάντα στα χέρια της αγοράς. Βρισκόμαστε δίπλα στους συνανθρώπους μας που μας έχουν ανάγκη και τους λέμε δυνατά ότι η κοινωνική αλληλεγγύη υπό νέα και σύγχρονη μορφή υπάρχει , η συλλογική δράση, η αλληλεγγύη, η μη υποταγή στα καθιερωμένα πανίσχυρα οικονομικά συμφέροντα έχει περιθώρια αρκεί να υπάρξει κοινωνική πρωτοβουλία, υπευθυνότητα και αφοσίωση σε αρχές όπως η ισοτιμία, η τοπικότητα, ο σεβασμός στα όρια αντοχής των φυσικών πόρων, η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου