Ελεγχόμενη στάθμευση : χαράτσι ή μέτρο δικαιοσύνης;

Ελεγχόμενη στάθμευση: χαράτσι ή μέτρο δικαιοσύνης;

                                                                                του Γιώργου Κανέλλη*

Με μια ολιγόλογη ανακοίνωση η Δημοτική Αρχή Πελετίδη  μας γνωστοποίησε περιχαρής ότι έληξε η σύμβαση με την εταιρία που διαχειριζόταν την ελεγχόμενη στάθμευση στο ιστορικό κέντρο της Πάτρας και κάθε κάτοχος αυτοκινήτου μπορεί να παρκάρει στην Πάτρα  όπου βρει θέση και για όσο χρόνο θέλει.

Από τον χαρακτηρισμό της ελεγχόμενης στάθμευσης  ως «χαρατσιού για τα λαϊκά στρώματα» προκύπτει ότι πρόθεση της Δημοτικής Αρχής για συνέχιση του συστήματος έστω με κάποιες αλλαγές δεν διαφαίνεται.  Αναφέρεται μάλιστα ως έμμεσο –και μοναδικό – επιχείρημα το γεγονός ότι το μέτρο δεν έλυσε το κυκλοφοριακό «όπως διατυμπάνιζαν οι προηγούμενες Δημοτικές Αρχές».

Λυπάμαι αλλά τόσο η πρώτη αυτή σοβαρή κίνηση της Δημοτικής Αρχής Πελετίδη όσο το περιεχόμενο της ανακοίνωσης με την οποία την ανήγγειλε,  οδηγούν δικαιολογημένα σε σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά τον συνετό χειρισμό των δημοτικών θεμάτων.

Άστοχη και άδικη διατύπωση

Ας ξεκινήσουμε με την ανακοίνωση.  

Η αναγγελία μιας τόσο σοβαρής κίνησης σε σχέση με την διαχείριση του δημοσίου χώρου και της κυκλοφορίας σε μια πόλη 200.000 και πλέον κατοίκων δεν μπορεί να περιλαμβάνει τόσο χονδροειδώς ανακριβείς ισχυρισμούς όπως, ότι οι προηγούμενοι «διατυμπάνιζαν» λύση του κυκλοφοριακού» με την ελεγχόμενη στάθμευση.  Ουδέποτε το μέτρο εμφανίστηκε από τις  προηγούμενες δημοτικές αρχές και τους πολίτες που το στήριξαν ως πανάκεια και μόνη λύση για το κυκλοφοριακό αλλά μόνο ως ένα, θετικό, από τα πολλά και συντονισμένα που οφείλουν να γίνουν προκειμένου το κυκλοφοριακό, πρόβλημα αναπόφευκτο στο μέτρο που κυριαρχεί η αυτοκίνηση, να βελτιωθεί σε ανεκτά επίπεδα.  Μια Δημοτική αρχή με τόσο άνετη πλειοψηφία δεν έχει, νομίζουμε, καμιά ανάγκη να προσφεύγει σε αυτού του επιπέδου δυσφημιστικές εις βάρος των προκατόχων της χοντροκοπιές.

Το άλλο στοιχείο της ανακοίνωσης,  είναι ο επιπόλαιος  και ιδιαίτερα χαϊδευτικός για τα αυτιά όσων δυσανασχετούν με οποιουσδήποτε κανόνες και περιορισμούς στη χρήση του μεγάλου τους φετίχ, του ιδιωτικού τους αυτοκινήτου, χαρακτηρισμός του μέτρου ως «χαρατσιού για τα λαϊκά στρώματα».

Οι κοινόχρηστοι χώροι σε χρήση απ’ όποιον προλάβει;

Δεν  είναι καθόλου έτσι.  Το αντίτιμο των δημοτικών παρκομέτρων δεν το πλήρωναν όλοι, ώστε να μπορεί να χαρακτηρισθεί «χαράτσι», αλλά μόνο οι κάτοχοι αυτοκινήτων, που δεν περιλαμβάνονται μόνο, ούτε κυρίως, στα «λαϊκά στρώματα»  και από αυτούς μόνο όσοι επέλεγαν τη στάθμευση σε μια από τις πολύ λιγότερες από τη ζήτηση θέσεις στάθμευσης του κέντρου.

Θα πει κάποιος (και το είπαν κάποιες δεξιές ιστοσελίδες όπως πχ το defencenet επαινώντας τον δήμαρχο Πελετίδη): οι θέσεις στάθμευσης στο κέντρο δεν είναι κοινόχρηστος χώρος, δεν είναι για όλους, γιατί να υπάρχει αντίτιμο και χρονικό όριο στη χρήση τους;

Η απάντηση είναι ότι το αντίτιμο και το χρονικό όριο  είναι εύλογα και δίκαια ακριβώς επειδή ο σπανίζων χώρος των θέσεων στάθμευσης στα κέντρα των πόλεων είναι κοινόχρηστος, επομένως πρέπει να είναι προσβάσιμος  κατά όσο πιο αναλογικό τρόπο γίνεται  σε όλους.

Όταν ο κάτοχος ΙΧ καταλαμβάνει 8 τμ απ΄αυτόν τον σπανίζοντα χώρο και μάλιστα επ’ αόριστον, αποκλείει, στην πράξη, από τη χρήση του τους άλλους. Δεν χρησιμοποιεί τον δημόσιο χώρο στιγμιαία και αναλογικά, όπως πχ ο πεζός το πεζοδρόμιο, κατά τρόπο που δεν εμποδίζει την αναλογική χρήση του  και από τους άλλους, αλλά τον χρησιμοποιεί κατά προφανή υπερβολή, εν τέλει τον καταχράται. 

Το ΙΧ επιβαρύνει, εύλογο είναι να επιβαρυνθεί

Βεβαίως, και με τιμολογημένη και χρονικά ελεγχόμενη στάθμευση  το ίδιο γίνεται, πλην όμως αφενός το χρονικό όριο πολλαπλασιάζει τους πολίτες που μπορούν να κάνουν χρήση του σπανίζοντος, όπως τονίσαμε δημόσιου χώρου, αφετέρου δε, η καταβολή του – κατά πολύ μικρότερου από το επίπεδο των ιδιωτικών πάρκιγκ- αντιτίμου λειτουργεί εξισορροπητικά σε σχέση με το ίδιο δικαίωμα των άλλων και παιδαγωγικά.

Εξισορροπητικά γιατί, ο αναπόφευκτος περιορισμός του κοινού δικαιώματος χρήσης σπανίζοντος δημοσίου χώρου εκ μέρους των κατόχων αυτοκινήτων, αντισταθμίζεται,  σε κάποιο μέτρο, από την καταβολή του αντιτίμου.

Παιδαγωγικά – και αυτό είναι το κυριότερο – γιατί, εμπράκτως υπογραμμίζει, ότι η ιδιωτική αυτοκίνηση ιδιαίτερα στα κέντρα των πόλεων, δεν είναι αυτονόητο και απεριόριστο δικαίωμα αλλά τρόπος μετακίνησης επιβαρυντικός όσον αφορά το κυκλοφοριακό, την ηχορύπανση, την άνετη χρήση των πεζοδρομίων, την ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβαρύνσεις που  αφορούν όλους και όχι μόνο το «λαϊκό στρώμα» των κατόχων αυτοκινήτων.

Αυτοί επομένως  που επιβαρύνουν δυσανάλογα τους άλλους, υπερχρησιμοποιώντας δημόσια αγαθά και προκαλώντας επιπτώσεις στην κοινή ποιότητα ζωής,  είναι δίκαιο και εύλογο να  αποζημιώνουν με έναν ελάχιστο έστω τρόπο το κοινωνικό σύνολο.

Είναι το ίδιο επιχείρημα που θεμελιώνει την καταβολή διοδίων στους αυτοκινητοδρόμους (άλλη συζήτηση το εύλογο ύψος αυτών): δεν είναι ορθό και δίκαιο να επιβαρύνεται το ποσοστό των πολιτών που δεν έχει ΙΧ  ή άλλο όχημα εξίσου με εκείνους που χρησιμοποιούν τις πανάκριβες αυτές υποδομές, μέσω της γενικής φορολογίας. Όποιος επιλέγει την (σχετική) πολυτέλεια και αυτονομία του ΙΧ έναντι των μαζικών μέσων μεταφοράς, εύλογο είναι να πληρώσει έναν ειδικό φόρο για τις απαιτούμενες υποδομές.

Επομένως, η ενέργεια της δημοτικής αρχής να χαρακτηρίσει ως «χαράτσι» υπονοώντας ότι θα  καταργήσει, χωρίς μάλιστα διαβούλευση, ένα μέτρα που, όπου εφαρμόσθηκε με συνέπεια, και την κατάσταση βελτίωσε και απέδωσε εύλογα και δικαιολογημένα έσοδα στους Δήμους, δεν είναι «αριστερή» επιλογή, αλλά μάλλον «δεξιά» λαϊκίστικου ύφους, διότι δεν κάνει το δημόσιο αγαθό του κοινόχρηστου χώρου προσβάσιμο σε περισσότερους αλλά σε λιγότερους (όποιους προλάβουν).

Ο Δήμαρχος Πελετίδης, που στην ίδια ανακοίνωση εξήγγειλε ότι θα θέσει προς συζήτηση «ολοκληρωμένο πρόγραμμα παρεμβάσεων και κυκλοφοριακών ρυθμίσεων» οφείλει να το ξανασκεφθεί και να δεχτεί στο πλαίσιο της συζήτησης αυτής  και το μέτρο της ελεγχόμενης στάθμευσης, στην λογική της βελτίωσης και της ορθής λειτουργίας, που όντως χρειάζονται, και όχι της άκριτης κατάργησης.

* Δημότης Πατρέων, αντιπρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Δ. Ελλάδας..

---

πρώτη δημοσίευση στο:http://www.thebest.gr/news/index/viewStory/287082